پروتکل https چیست ؟ مزایا، کاربرد و انواع SSL

پروتکل https چیست و چه تفاوتی با http دارد ؟ پروتکل HTTPS یک پروتکل امنیتی است که برای ارتباط امن در اینترنت استفاده می‌شود. HTTPS مخفف “Hypertext Transfer Protocol Secure” است.

این پروتکل امنیتی از یک لایه امنیتی به نام SSL/TLS (Secure Sockets Layer/Transport Layer Security) برای رمزنگاری اطلاعات استفاده می‌کند. این لایه امنیتی اطلاعات ارسالی بین کلاینت (مانند مرورگر وب) و سرور را رمزنگاری کرده و از این طریق جلوی حملات امنیتی مانند خودکار کردن اطلاعات (Man-in-the-Middle Attacks) را می‌گیرد.

وقتی یک وب‌سایت از پروتکل HTTPS استفاده می‌کند، آدرس وب‌سایت با “https://” آغاز می‌شود و در آدرس مرورگر نشان‌گر قفل یا نماد امنیتی (به عنوان مثال قفل سبز) نمایش داده می‌شود. این نشانگرها نشان می‌دهند که اطلاعات ارسالی و دریافتی از وب‌سایت، به صورت رمزنگاری شده و امن انتقال می‌یابند.

استفاده از HTTPS اهمیت زیادی در بهبود سئو سایت و افزایش امنیت اطلاعات حساس افراد و اطلاعات تراکنش‌های آنلاین دارد و از انتشار اطلاعات حساس در ارتباطات اینترنتی جلوگیری می‌کند.

زمانی که یک وبسایت دارای پروتکل https نباشد به شکل زیر نمایش داده می‌شود:

پروتکل HTTPS چگونه کار می‌کند ؟

HTTPS از یک پروتکل رمزگذاری برای رمزگذاری ارتباطات استفاده می کند. این پروتکل امنیت لایه حمل و نقل (TLS) نامیده می شود، اگرچه قبلاً به عنوان لایه سوکت های امن (SSL) شناخته می شد. این پروتکل با استفاده از چیزی که به عنوان زیرساخت کلید عمومی نامتقارن شناخته می شود، ارتباطات را ایمن می کند. این نوع سیستم امنیتی از دو کلید مختلف برای رمزگذاری ارتباطات بین دو طرف استفاده می کند:

• (private key) کلید خصوصی: این کلید توسط صاحب یک وب سایت کنترل می شود و همانطور که خواننده ممکن است حدس زده باشد خصوصی نگه داشته می شود. این کلید روی یک وب سرور است و برای رمزگشایی اطلاعات رمزگذاری شده توسط کلید عمومی استفاده می شود.
• (public key) کلید عمومی: این کلید برای همه کسانی که می خواهند با سرور به روشی امن تعامل داشته باشند در دسترس است. اطلاعاتی که توسط کلید عمومی رمزگذاری شده اند فقط با کلید خصوصی قابل رمزگشایی هستند.

چرا HTTPS مهم است؟

اگر وب سایتی HTTPS نداشته باشد چه اتفاقی می افتد؟

HTTPS از پخش اطلاعات وب‌سایت‌ها به گونه‌ای جلوگیری می‌کند که برای هر کسی که در شبکه جاسوسی می‌کند به راحتی قابل مشاهده باشد. هنگامی که اطلاعات از طریق HTTP معمولی ارسال می‌شود، اطلاعات به بسته‌هایی از داده‌ها تقسیم می‌شوند که می‌توانند به راحتی با استفاده از نرم‌افزار رایگان رهگیری شود. این باعث می شود که ارتباطات از طریق یک رسانه ناامن، مانند Wi-Fi عمومی، در برابر رهگیری بسیار آسیب پذیر باشد. در واقع، تمام ارتباطاتی که از طریق HTTP اتفاق می‌افتد، به صورت متن ساده رخ می‌دهند، و آن‌ها را برای هرکسی که ابزارهای صحیح را در اختیار دارد، بسیار در دسترس قرار می‌دهد و در برابر حملات درون مسیری آسیب‌پذیر است.

در واقع با HTTPS، ترافیک به گونه‌ای رمزگذاری می‌شود که حتی اگر کد ها به شکل دیگری رهگیری شوند، به عنوان کاراکترهای بی‌معنی مواجه خواهند شد. بیایید به یک مثال نگاه کنیم:

قبل از رمزگذاری:

سلام، من صابر هستم از دیتاسنتر ارتبانت

پس از رمزگذاری:

gGyfkflYjDaaFf/Kn3bo3Ofgh=

در وب‌سایت‌های بدون پروتکل HTTPS، ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی (ISP) یا سایر واسطه‌ها می‌توانند بدون تأیید مالک وب‌سایت، محتوا را به صفحات وب تزریق کنند. این معمولاً به شکل تبلیغات است، جایی که یک ISP که به دنبال افزایش درآمد است، تبلیغات پولی را به صفحات وب مشتریان خود تزریق می کند.

جای تعجب نیست که وقتی این اتفاق می افتد، سود تبلیغات و کنترل کیفیت آن تبلیغات به هیچ وجه با صاحب وب سایت تقسیم نمی شود. HTTPS توانایی اشخاص ثالث تعدیل نشده را برای تزریق تبلیغات به محتوای وب حذف می کند.

انواع مختلف SSL

به طور کلی، گواهینامه‌های SSL/TLS به سه دسته تقسیم می‌شوند:

1. گواهینامه DV (Domain Validation): این نوع گواهینامه فقط اعتبار دامنه را تأیید می‌کند و اطلاعات کمی درباره دارنده وب‌سایت فراهم می‌کند. این گواهینامه‌ها به سرعت صادر می‌شوند و مناسب برای وب‌سایت‌های شخصی یا کسب و کارهای کوچک هستند.
2. گواهینامه OV (Organization Validation): این گواهینامه‌ها به جز اعتبار دامنه، اطلاعات مربوط به سازمان یا شرکت را نیز تأیید می‌کنند. فرآیند احراز هویت بیشتری دارند و برای سازمان‌ها و کسب و کارهای متوسط یا بزرگ مناسب‌اند.
3. گواهینامه EV (Extended Validation): این گواهینامه‌ها اطلاعات اضافی را نسبت به گواهینامه‌های OV فراهم می‌کنند و بر روی مرورگرها نماد سبزی نمایش می‌دهند. این نوع گواهینامه‌ها فرآیند احراز هویت دقیقتری را انجام می‌دهند و برای وب‌سایت‌های بزرگ و سازمان‌های مالی که اعتماد بیشتری مورد نیاز دارند، مناسب هستند.

همچنین باید توجه داشت که با گذشت زمان و تکامل فناوری، گواهینامه‌های SSL/TLS به شکل‌ها و استانداردهای جدیدی نیز تطور یافته‌اند، از جمله گواهینامه‌های Wildcard (برای زیردامنه‌های نامحدود) و Multi-Domain (یا گاهی SAN یا UCC نیز خوانده می‌شوند) که به یک گواهینامه اجازه می‌دهند برای چندین دامنه یا زیردامنه اعتبارسنجی شوند.

مزایا استفاده از https

استفاده از پروتکل HTTPS (Hypertext Transfer Protocol Secure) در وب‌سایت‌ها دارای مزایای زیادی است که از لحاظ امنیت، حریم شخصی، و اعتماد کاربران به وب‌سایت تأثیرگذار هستند. در زیر، مزایا و اهمیت استفاده از HTTPS آورده شده‌اند:

رمزنگاری اطلاعات:

از جمله مزایای اصلی HTTPS، امکان رمزنگاری اطلاعات در حین انتقال اطلاعات بین کاربر و سرور است. این رمزنگاری جلوی خواندن یا دزدیده شدن اطلاعات حساس مانند نام کاربری، رمز عبور، اطلاعات کارت اعتباری و سایر اطلاعات مهم را می‌گیرد.

حفاظت از حریم شخصی:

با استفاده از HTTPS، حریم شخصی کاربران بهبود می‌یابد، زیرا اطلاعاتی که بین کاربر و سرور ارسال و دریافت می‌شوند، به صورت رمزنگاری شده ارسال می‌شوند و تبادل اطلاعات حساس در معرض خطر قرار نمی‌گیرد.

اعتماد کاربران:

مرورگرها نشانگرهای امنیتی (مانند قفل سبز) را برای صفحات HTTPS نمایش می‌دهند، که به کاربران نشان می‌دهد اطلاعاتشان در حال انتقال از طریق یک اتصال امن است. این نشانگرها اعتماد کاربران به وب‌سایت را افزایش می‌دهند.

جلوگیری از حملات Man-in-the-Middle (MITM):

HTTPS از پروتکل SSL/TLS برای رمزنگاری اطلاعات استفاده می‌کند، که از حملات MITM جلوگیری می‌کند. در حملات MITM، حمله‌کننده به وسیله نفوذ در ارتباط بین کاربر و سرور، اطلاعات را بررسی یا تغییر می‌دهد.

بهبود سئو سایت:

موتورهای جستجوی مانند گوگل، وب‌سایت‌هایی که از HTTPS استفاده می‌کنند را برتری می‌دهند و امتیاز SEO بهتری به آن‌ها اختصاص می‌دهند. استفاده از پروتکل https به افزایش رتبه وب‌سایت در نتایج جستجو کمک می‌کند.

مطابقت با استانداردهای امنیتی:

استفاده از HTTPS باعث مطابقت با استانداردهای امنیتی مانند PCI DSS برای حفاظت از اطلاعات کارت اعتباری و سایر استانداردها می‌شود. به طور کلی، استفاده از HTTPS ارتباطات و اعتماد کاربران را افزایش می‌دهد و در دنیای امروز که امنیت اطلاعات حیاتی است، توصیه می‌شود.

HTTPS چه تفاوتی با HTTP دارد؟

هنگامی که کاربر به یک صفحه وب متصل می شود، صفحه وب گواهینامه SSL خود را که حاوی کلید عمومی لازم برای شروع اتصال امن است ارسال می کند. سپس دو کامپیوتر، کلاینت و سرور، فرآیندی به نام دست دادن SSL/TLS را طی می‌کنند که مجموعه‌ای از ارتباطات رفت و برگشتی است که برای ایجاد یک اتصال امن استفاده می‌شود.

پروتکل HTTPS (Hypertext Transfer Protocol Secure) و HTTP (Hypertext Transfer Protocol) دو پروتکل انتقال اطلاعات در اینترنت هستند، اما اصلی‌ترین تفاوت میان آن‌ها در امان بودن یا نبودن ارتباطات انتقال داده می‌شود:

امنیت:

• HTTP: این پروتکل اطلاعات را به صورت روشن و بدون رمزنگاری انتقال می‌دهد. این بدان معناست که اطلاعاتی که از طریق HTTP ارسال می‌شوند، به سادگی قابل مشاهده هستند. این باعث می‌شود که حریم شخصی و امنیت اطلاعات در معرض خطر قرار گیرد.
• HTTPS: این پروتکل از پروتکل SSL/TLS (Secure Sockets Layer/Transport Layer Security) برای رمزنگاری اطلاعات استفاده می‌کند. بنابراین، اطلاعاتی که از طریق HTTPS ارسال می‌شوند، به صورت رمزنگاری شده و توسط افرادی که ممکن است اطلاعات را بررسی کنند، قابل مشاهده نیستند. این امکان به مراتب افزایش امنیت و حفاظت اطلاعات ارتباطی میان کاربر و سرور را فراهم می‌کند.

آدرس URL:

• HTTP: URL وب‌سایت‌های از پروتکل HTTP با “http://” شروع می‌شود.
• HTTPS: URL وب‌سایت‌های از پروتکل HTTPS با “https://” شروع می‌شود.

پورت استفاده شده:

• HTTP: از پورت 80 برای انتقال داده‌ها استفاده می‌کند.
• HTTPS: از پورت 443 برای انتقال داده‌ها استفاده می‌کند.

نماد امنیتی در مرورگر:

• HTTP: مرورگرها برای صفحات HTTP نماد امنیتی نمی‌نمایش دهند.
• HTTPS: در مرورگرها، صفحات HTTPS با نماد امنیتی نمایش داده می‌شوند، که ممکن است شامل یک قفل یا نشان دیگر از امنیت باشد.

به طور کلی، استفاده از HTTPS برای تمامی وبسایت ها توصیه می‌شود، به ویژه برای وب‌سایت‌هایی که اطلاعات حساسی از کاربران دریافت یا ارسال می‌کنند. استفاده از این پروتکل می‌تواند از حفظ حریم شخصی و امنیت اطلاعات کاربران در برابر حملات مختلف جلوگیری کند.